Gjithmone bej te njejtin gabim. Pse s'ndryshoj dot?

"Shpesh i jap vetes këshilla kaq të mira, por shumë rrallë i ndjek."

Lewis Carroll

Liza ne Boten e Cudirave, 1865

Këto fjalë të Lizës së re më kanë argëtuar gjithmonë. Herën e parë që lexova librin, mendova se ishte marrëzi. Nëse e di se cila është gjëja më e mirë për të bërë, thjesht mund ta bëj atë. Me kalimin e viteve, kam mësuar vazhdimisht se me të vërtetë nuk është aq e lehtë.

Njerëzit shpesh thonë gjëra të tilla:

"E di që duhet të them "jo" ndonjëherë, por thjesht nuk mund ta bëj."

“E di që duhet të dal nga shtepia dhe të shoqërohem me te tjeret, por sa herë që miqtë më ftojnë të shkoj diku, vendos që më mirë të qëndroj në shtëpi.”

"E di se pirja e duhanit është e keqe për mua dhe se duhet ta ndaloj; thjesht e di që nuk do ta bëj."

“E di që duhet të lëviz e te bej fiskulture rregullisht, por çdo ditë që kthehem në shtëpi nga puna, ulem në divan dhe ndez televizorin.”

“Sa herë që shkoj në dyqan, blej më shumë embelsira, edhe pse e di që po e teproj.”

“E di që duhet të fle më herët, sepse jam gjithmonë shumë i lodhur në mëngjes, por kur është koha për të fjetur, vazhdoj të bëj “një gjë më shumë” dhe “një gjë më shumë” dhe papritur ka ardhur ora 1:00 e natës.”

Ju ndoshta identifikoheni me një ose më shumë prej tyre. Dhe jam i sigurt se ka shumë shembuj të tjerë.

Ka shumë libra dhe artikuj për vetëndihmë atje që ofrojnë sugjerime të mira. Disa libra mund t'ju mësojnë të vendosni veten në radhë të parë duke ju dhënë strategji se si të thoni 'jo' kur s'doni te beni nje gje. Ju mund të lexoni diku se si të vendosni një orar te rregullt fiskulture dhe t'i përmbaheni asaj. Ose mund të mësoni për higjienën e gjumit dhe të gjitha gjërat që mund të bëni për të fjetur më herët.

Me të gjitha këto libra e artikuj ne disponim, kur ende nuk arrin të bësh një ndryshim, mund të ndihesh i paaftë. Madje mund të të ndihesh pa shpresë, sikur nuk do të ndryshosh kurrë.

Pra, a ka ndonjë shpresë për ju? A do të dëgjoni ndonjëherë këshillat e mira që i jepni vetes? Para se t'u përgjigjeni këtyre pyetjeve, duhet t'i bëni vetes një pyetje shumë më të rëndësishme.

Çfarë të mire me bën kjo sjellje mua? 

Kjo mund të mos ketë kuptim për ju menjëherë. Si mund të jetë e mirë kjo sjellje e dëmshme për ju? Ju e dini që shëndeti juaj po vuan për shkak të pirjes së duhanit ose të ngrënit shumë embelsira. Çfarë është e mirë për këtë? Ose mund te jeni vazhdimisht të lodhur sepse nuk po flini mjaftueshëm. Çfarë të mire ka kjo?

Njerëz të tjerë do t'ju thonë të njëjtën gjë - vetëm vetes i bën dëm. Pse nuk ndryshon rrugë?

Puna është se brenda jush po ndodh një luftë. Nëse ndaloni dhe mendoni me kureshtje, do të vini re se ka dy pjesë që ju tërheqin në drejtime të kundërta. Edhe pse këto pjesë te vetvetes po luftojnë me njëra-tjetrën, e vërteta është se të dyja po punojnë drejt të njëjtit qëllim. Në thelb, ajo që ata duan është ajo që ne të gjithë duam -- që ju të ndiheni mirë dhe të mos ndiheni keq. Ata thjesht kanë ide të ndryshme se si ta bëjnë këtë.

Pra, duke marrë shembullin e daljes për t'u shoqëruar ose jo, mund të ketë dy mendime të ndryshme brenda jush.

• Një pjesë e juaja mendon se do të ndiheni më mirë nëse dilni. Kjo pjesë mendon se ju duhet të ndiheni të lidhur me të tjerët në mënyrë që të mos ndiheni kaq të vetmuar. Nëse nuk ndiheni të vetmuar, atëherë do të jeni më të lumtur. Ka kuptim.

• Në të njëjtën kohë, pjesa kundërshtare mendon se do të ndiheni më mirë nëse qëndroni në shtëpi. Në shtëpi, do të jeni të sigurt nga çdo gjykim apo refuzim që mund të vuani në situata sociale. Ajo pjesë ka vënë re raste kur keni dalë dhe jeni ndjerë ende të vetmuar, sepse ndjehej sikur njerëzit nuk u interesuan vërtet se si ndiheshit. Pra, sigurisht që ka kuptim edhe këndvështrimi se është më mirë të qëndrosh në shtëpi.

Pasi të kuptoni se të dyja palët po punojnë drejt të njëjtit qëllim, atëherë ndoshta ju mund t'i ndihmoni ata të punojnë së bashku në vend që të jenë në kundërshtim. Ju mund t'i bëni ato dy pjesë të juaja të flasin me njëra-tjetrën.

Duke dëgjuar pjesën që ju shtyn të dilni, kërkoni shembuj të rasteve kur keni dalë dhe keni kaluar mirë. Çfarë ndodhi gjatë atyre kohërave? Ishe pranë një shoku që të bën të ndihesh rehat? Ishe në një grup të madh apo të vogël? Çfarë aktiviteti po bënit?

Më pas, duke iu kthyer pjesës që insiston që të qëndroni në shtëpi, kërkoni shembuj kur keni dalë dhe keni kaluar keq. Çfarë kishin të përbashkët ato situata? Çfarë lloj gjërash ndodhën?

Duke eksploruar butësisht, ju mund t'i ndihmoni të dyja palët të kuptojnë këndvështrimin tjetër dhe ndoshta cila është çështja e vërtetë. Ndoshta ju keni mësuar se duhet të jeni gjithmonë pozitivë, kështu që fshehni ndjenjat tuaja të vërteta kur jeni rreth njerëzve të tjerë. Ndoshta ndiheni inferior ndaj njerëzve të caktuar dhe filloni të keni mendime negative për veten kur i shihni. Ndoshta ju pëlqen të bëni shaka gjatë gjithë kohës, dhe nëse njerëzit nuk qeshin, ndiheni si një idiot.

Nëse vazhdoni, me siguri do të vini re se ka disa ndjenja të mëdha nën gjithë këtë. Dhe hapi tjetër do të ishte të kuptoni dhe pranoni ato ndjenja në mënyrë që t'i lini vërtet të shkojnë.

Kjo e fundit do të ishte e vështirë për ta bërë vetë. Do të ishte më mirë të kërkoni një terapist i cili mund t'ju ndihmojë e t'ju udhëzojë në mënyrë që ndjenjat të mos bëhen dërrmuese. Është veçanërisht e rëndësishme të shihni një terapist nëse keni përjetuar disa trauma psikologjike në jetën tuaj.

Megjithatë, nëse nuk jeni gati për të shkuar në terapi, ajo që mund të bëni është të kërkoni atë që do t'ju lehtësojë me të vërtetë nga çdo ndjenjë e fortë që është poshtë, duke nxitur sjelljet tuaja. Nëse ndiheni të vetmuar, shikoni se çfarë mund t'ju bëjë të ndiheni pak me të sigurt dhe të gatshëm për t'i pasur besim te tjereve. Nëse ndiheni inferior, shikoni se çfarë mund të rrisë vetëvlerësimin tuaj. Nëse keni nevojë që njerëzit të qeshin me shakatë tuaja, mendoni se çfarë po kërkoni vërtet. Me shumë mundësi po kërkoni miratim dhe dashuri. Mendoni se si mund ta arrini atë në një mënyrë më të lehtë.

Pasi të keni filluar të shikoni se çfarë është brenda në shpirtin tuaj dhe të gjeni ndihmë ose mbështetje, lufta e brendshme me siguri do të qetësohet. Do të mundni të merrni vendimin që ju duket me i drejtë, duke treguar butësi dhe qetësi ndaj vetes.

Gjithçka fillon me dhembshurinë për veten dhe gatishmërinë për të parë veten pa gjykuar.

Sipas fjalëve të Ted Lasso, "Behu kurioz, jo gjykues".